Диод : Сонирхолтой баримтууд

Болор

• 2025-02-27
• about-diodes, diode, facts, led

Үндсэн тэгшитгэлээс эхлээд төвөгтэй дохионы модуляци хүртэл диодууд нь орчин үеийн электроникд зайлшгүй чухал үүрэгтэй. Олон талт байдал болон уян хатан чанар нь тэднийг гэрлээс эхлээд квант компьютер хүртэлх технологиуд болон бусад салбаруудад ашиглах боломжийг олгосон. Энэ нийтлэл нь диодын тухай таны мэдэхгүй байж болох баримтуудыг танилцуулж байна.

1. Анхны диодыг вакуум хоолойгоор бүтээсэн бөгөөд радио холбоонд хэрэглэгдэж байсан.

Анхны диод нь 1904 онд английн физикч Жон Флемингийн бүтээсэн вакуум хоолойн диод юм. Тэрээр Томас Эдисоны нээсэн “Эдисоны эффект“-ийг судалж, вакуум хоолойн тусламжтайгаар гүйдлийг нэг чиглэлд дамжуулах боломжтойг олж тогтоосон. Энэхүү диодыг радио долгионыг илрүүлэхэд ашиглаж эхэлсэн нь радио холбооны хөгжилд асар их хувь нэмэр оруулжээ. Үүнээс хойш вакуум хоолойн диодууд нь утасгүй холбоо, телевиз, радио зэрэг олон технологид ашиглагдсан.

2. LED гэрлийг 1962 онд Ник Холоняк анх бүтээсэн.

Гэрэл ялгаруулах диод (LED) нь цахилгаан энергийг гэрэл болгон хувиргадаг. Анхны ажиллаж байсан LED-ийг 1962 онд Америкийн физикч Ник Холоняк зохион бүтээсэн. Тухайн үед тэрээр General Electric компанид ажиллаж байсан бөгөөд улаан өнгийн LED-г анх гаргажээ. LED технологи хөгжихийн хэрээр өөр өөр өнгийн гэрэл ялгаруулах чадвартай диодууд бүтээгдсэн бөгөөд өнөөдөр бид LED дэлгэц, ухаалаг гар утас, гэрэлтүүлэг, автомашины дохионы гэрэл зэрэгт өргөн ашигладаг болсон.

3. Орчин үеийн диодыг сансар судлал, нано технологи, анагаах ухаан зэрэг олон салбарт ашигладаг.

Диод нь зөвхөн цахилгаан хэлхээнд бус, шинжлэх ухаан, технологийн олон салбарт чухал үүрэг гүйцэтгэдэг.

• Сансрын судалгаа: LED болон лазер диодуудыг хиймэл дагуул, сансрын холбооны систем, нарны хавтангийн эрчим хүчний хангамжид ашигладаг.
• Нано технологи: Нано хэмжээст диодуудыг цахилгаан гүйдлийн микроскоп (STM) болон молекул электрониксийн судалгаанд ашигладаг.
• Анагаах ухаан: Лазер диодуудыг лазер эмчилгээ, арьсны эмчилгээ, нүдний хагалгаа, шүдний эмчилгээнд хэрэглэдэг. Мөн LED гэрлийг фототерапи буюу гэрэл эмчилгээнд ашигладаг.

4. LED диодууд нь улаан, ногоон, хөх гэсэн гурван үндсэн өнгийн хослолыг ашиглан бүх төрлийн өнгийг гаргах чадвартай.

LED технологийн хөгжлийн ачаар өнөөдөр дэлгэцийн технологи маш нарийвчлалтай болсон. Анх зөвхөн улаан өнгийн LED байсан бол 1972 онд ногоон, 1993 онд Шужи Накамура хөх өнгийн LED-г бүтээсэн. Эдгээр гурван өнгийг (RGB – RedGreenBlue) хослуулан янз бүрийн өнгө үүсгэх боломжтой болсон нь LED дэлгэц, телевиз, ухаалаг гар утасны дэлгэцүүдийн үндэс суурь болжээ.

5. Диодын технологи хөгжсөөр байгаагийн ачаар квант диод (QD) гэх мэт шинэ төрлийн гэрэл ялгаруулах төхөөрөмжүүд бий болж байна.

Квант диод (Quantum Dot LED буюу QD-LED) нь уламжлалт LED-ээс илүү тод, өнгөний нарийвчлал сайтай, эрчим хүчний хэмнэлттэй технологи юм. Энэ төрлийн диод нь квант цэг хэмээх нано хэмжээст хагас дамжуулагч материалыг ашигладаг бөгөөд өнгөний цэвэр байдал, гэрэл гаргах үр ашгийг нэмэгдүүлдэг. Өнөө үед QD-LED нь өндөр чанартай телевизийн дэлгэц, уян хатан дэлгэц, нарны зай хураагуур зэрэг технологид нэвтэрч байна.

Дүгнэлт

Диодын хөгжил нь эрдэмтэд, инженерүүдийн олон жилийн судалгааны үр дүн бөгөөд одоогоор ч үргэлжилж байна. Анх энгийн вакуум хоолой хэлбэртэй байсан энэ төхөөрөмж өнөөдөр өндөр нарийвчлалтай, хэт бага энерги хэрэглэдэг технологи болон хөгжсөн. Цаашид ч диодын шинэ төрлүүд бий болж, бидний амьдралын бүхий л салбарт нөлөө үзүүлэх нь ойлгомжтой байхаа…